Skip to content

GLOSARIOA

  • Zulo beltza
    Espazioan dagoen leku bat, non materiak eta argiak ezin duten ihes egin barrura eroriz gero.

  • Exoplaneta
    Izarren artean libreki flotatzen duen planeta bat edo izar bat orbitatzen duena gure eguzki sistematik kanpora.

  • Galaxia
    Grabitate indarrak elkartutako milaka eta milaka milioi izarrez osatutako multzoa. Gu bizi garen galaxiari Esne Bidea deitzen zaio.

  • Meteoroide
    Haitz zati txiki bat espazioan, kamioneta bat baino txikiagoa. Handiagoa balitz, asteroide bat litzateke.

  • Kometa
    Gasa eta hautsa askatzen dituen harri izoztua, eguzki batetik gertu hegan egiten duenean ilarak sor ditzakeena.

  • Konstelazioa
    Izar talde bat zeruan. Animalia, objektu edo pertsona baten izena izaten dute sarritan. Izarrek patroi jakin batzuk osatzen dituzte, kokatuta zauden lekuaren arabera. Guk izarren ikuspegi bat daukagu hemen Lurrean, baina beste eguzki sistema batetik edo beste galaxia batetik konstelazioak beste modu batera ikusiko lirateke.
  • Planeta nanoa
    Inguruan egonik eguzkia orbitatzen duten objektuak, planetek egiten duten bezala. Baina planetek ez bezala, hauek ezin dute euren bidea garbitu eguzkiaren inguruan. Horrek esan nahi du badirela beste objektu batzuk ia eguzkitik distantzia berera orbitatzen dutenak. Planeta nano bat planeta bat baino askoz txikiagoa da (Lurreko ilargia baino txikiagoa ere bai), baina ez da ilargi bat. Pluton da planeta nano ezagunena.

  • Argi urtea
    Ez da urte bat, ezta denbora kopuru bat ere. Urtebetean argiak egiten duen bidea da. 5,878,499,810,000 miliaren baliokidea da (edo 9,460,538,400,000,000 metro). Gauzak oso urrun daudenean, errazagoa da distantziari erreferentzia egitea argi-urteetan milioika, milaka milioika edo bilioika miliatan baino.

  • Masa
    Zerbait osatzen duen materia kantitatea.

  • Materia
    Gauza guztiak osatzen dituena. Atomoak materia zati txikiak dira. Planeta handiek materia asko dute. Zu ere materiaz egina zaude!
  • Meteoritoa
    Planeta baten azalean lurreratzen den meteoroidea.
    Ilargia: objektu natural handiago baten inguruan bidaiatzen duen objektu naturala. Planetek ilargiak izan ditzakete. Planeta nanoek ilargiak izan ditzakete. Asteroide batzuek ere ilargiak dituzte! Astronomoek satelite edo satelite natural deitu ohi diete.

  • Nebulosa
    Izarren artean dagoen hautsezko edo gasezko hodei bat.
    Planeta: tamaina handiko gorputza, kanpoko espazioan eguzkiaren edo beste izar baten inguruan dabilena.

  • Satelitea
    beste objektu baten inguruan biratzen duen objektua. Ilargia satelite bat da. Satelite hitza orobat erabiltzen dugu Lurra, beste planeta batzuk, ilargiak, asteroideak edo espazioko beste objektu batzuk orbitatzen dituzten gizakiek egindako espazio-ontziei erreferentzia egiteko.
    Supernoba: galaxia bat bezain distiratsua izatea eragiten duen izar baten eztanda.

  • Unibertsoa
    espazio eta denbora guztia, eta bertan dagoen guztia. Bururatzen zaizun guztia da!